Bạn đã từng
nghĩ rằng mình thực sự chẳng làm được gì cho cuộc sống này và mình quá kém cỏi.
Bạn đã từng so
sánh mình với một ai đó, để rồi bật khóc.
Bạn đã từng
sống một cuộc sống không phải con người thật của mình.
Bạn đã thấy
mình thất bại và tự nhủ rằng: “Đến đây là chấm hết”.
Cái cảm giác
mình là kẻ thua cuộc, kẻ vô ích luôn làm bạn cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và rồi
nước mắt làm bạn mất đi sự tự tin, làm bạn bị lún sâu trong tâm trạng đó mãi
không thoát ra được. Bạn thấy tự ti trước cuộc sống, lập trường của bạn bị lung
lay và rồi trước bao con đường, bao ngã rẽ bạn sẽ mãi không tìm được đường đi
riêng cho mình.
Vậy đã bao giờ
bạn tự hỏi mình rằng tại sao lại như vậy??? Có thật bạn là người vô dụng,
hay đơn thuần bạn chưa thực sự biết hết khả năng của chính mình, điều này khiến
bạn đang tạo ra rào cản phát sinh từ tâm lý hạn chế bản thân của mình.
Hạn chế sức
mạnh bản thân
Tự
hạn chế bản thân là một biểu hiện tâm lý mặc cảm về thân phận, không dám thi
thố, tranh luận. Do vậy mà người ta hay thu mình, tránh giao tiếp, cảm
thấy bi quan và chán nản, có sự mặc cảm lớn trong quan điểm về bản thân, luôn
cảm thấy mình kém cỏi trước người khác về những cái căn bản nhất. Họ không
dám đưa ra ý kiến, quan điểm của riêng mình chỉ vì sợ sự đánh giá hay nhận xét
của người khác; thậm chí đôi khi còn nảy sinh suy nghĩ tiêu cực muốn hạn chế cả
khả năng của những người xung quanh. Kết quả cuối cùng của những việc đó là họ
không thể thoát ra khỏi chính con người mình để bước tới thành công và mãi mãi
chôn chân trong sự tù túng.
Nguyên
nhân
sâu xa dẫn đến tự hạn chế bản thân là thói quen sống:
Từ khi được
sinh ra chúng ta đã mang trong mình nguồn sức mạnh vô cùng to lớn, nhưng chúng
ta lại lãng quên, và không quan tâm đến việc đi tìm cái vốn đã hiện hữu trong
bản thân mình.
Có thể chúng ta đã không được khuyến khích tạo lập và phát triển lòng tự trọng,
tính độc lập và óc sáng tạo ngay từ thuở nhỏ, để đến khi lớn lên việc tự hạn
chế bản thân đã trở thành một thói quen không thể sửa đổi. Thế là, từ sự khiếm
khuyết này đã tiếp tục phát sinh ra những khiếm khuyết khác.
Ví dụ: Một bà mẹ có
tuổi thơ không được khuyến khích phát huy những xúc cảm riêng thì sẽ cảm thấy
lo lắng khi đứa con càng lúc càng phát triển tính tự lập của nó và dường như
không còn cần đến sự bảo bọc của mẹ. Các bà mẹ thường lo sợ đứa trẻ sẽ không
còn yêu thương, gần gũi và nương tựa vào mình nữa. Họ không những không vui khi
con mình ngày một chững chạc hơn mà còn tìm cách ngăn trở khả năng sáng tạo và
những hành động đầy cá tính của con. Chính điều này vô tình đã kìm hãm sự phát
triển mang tính tự nhiên của sức mạnh bản thân trong những đứa trẻ. Và hiển
nhiên khi lớn lên, chúng sẽ trở thành những con người thiếu tự tin vào năng lực
bản thân; không dám đưa ra ý kiến, quan điểm của riêng mình chỉ vì sợ sự đánh
giá hay nhận xét của người khác...
Biểu
hiện phát sinh của Hạn chế sức mạnh bản thân
Nóng
giận: nhận
thức bi quan về bản thân dễ làm người ta nóng giận, nóng giận dược xem như là
một cơ chế bảo vệ. Người thiếu tự tin cố gắng làm cho mình có vẻ quan trọng và
có quyền trước người khác. Họ làm như vậy vì họ cảm thấy mình không quan trọng
và thua kém mọi người.
Trầm
cảm:
trầm cảm là một biểu hiện thông thường, người thiếu tự tin thấy mình
không giỏi, mà còn không được người thân, bạn bè yêu thương và hỗ trợ. Vấn đề ở
đây là họ cảm thấy mình chẳng ra gì, không có giá trị hoặc chẳng là gì trước
mặt người khác. Nếu trầm cảm kéo dài họ sẽ có nguy cơ phát sinh ra những căn
bệnh cả về thể chất lẫn tinh thần.
Ghen
tị: là
một biểu hiện khác của thiếu tự tin. Người thiếu tự tin thường cảm thấy sợ hãi
trước mọi người và coi ai cũng là đối thủ của mình. Những người họ gặp chẳng
khác nào cái “gai” trong mắt và sự hiện diện của những người này đe dọa và làm
cho họ mất đi cơ hội biểu lộ tài năng.
Ăn
cắp vặt:
thiếu tự tin còn có thể dẫn đến thói quen ăn cắp vặt hoặc làm những điều
điên cuồng. Một người thiếu tự tin thừa nhận “ mỗi khi tôi lấy được cái
gì đó đem về nhà, tôi cảm thấy thỏa mãn và an toàn biết bao”. Những người có
thói quen này thường là những người có tham vọng, không bằng lòng với vị thế
hiện tại của mình. Chính vì thế họ cố gắng dung mưu kế để lừa bịp người khác
nhằm thu nhiều lợi lộc cho mình, vì họ tin rằng những gì mà họ thu được sẽ làm
cho họ thỏa mãn và thấy tự tin hơn.
Đừng hạn
chế năng lực của bản thân
Hãy
luôn sống cuộc sống của chính mình
"Chỉ khi
biết mình là ai bạn mới thấy mình có giá trị!". Chúng
ta có rất nhiều giả định sai khi không thật sự hiểu rõ về bản thân mình, bạn có
dám khẳng định rằng mình hoàn toàn biết rõ những nhu cầu cũng như sở thích của
bản thân, hay những điều bạn cho là ý muốn của mình đó thật ra là lại bắt nguồn
từ suy nghĩ của những người thân như ông bà cha mẹ, anh chị,…có thể bạn đã sống
quá lâu theo những giá trị của người khác nên nhìn mọi vật cũng bằng lăng kính
của người khác mà không nhận ra lăng kính cá nhân của mình đang bị che lắp dần
đi, chúng ta có thể kiểm tra vấn đề này qua những việc đơn giản như: hãy nghĩ
xem bạn thích màu nào nhất : xanh, đỏ, tím hay vàng , có thể bạn luôn nói rằng
bạn thích màu xanh dương nhất, nhưng đó có phải là câu trả lời chắc chắn không
hay bạn chọn màu xanh dương chỉ đơn giản vì cha bạn cũng từng nói đó là màu mà
ông yêu thích nhất; cách bạn bày trí căn phòng của mình cũng vậy bạn có xếp đặt
quanh mình những đồ vật trang trí theo ý thích của mình? Hay đơn giản chỉ vì đó
là ý thích của người yêu hay của cha mẹ bạn chẳng hạn. Hãy để chính mình lên
tiếng, tự khám phá ra sở thích thật của mình, đừng cố bó buộc mình theo quan
điểm của bất kỳ ai, bất kỳ diều gì, hãy tự khám phá ra sở thích thật sự của
mình, và thậm chí khi đó bạn có thể phát hiện ra rằng sở thích của mình thay
đổi tùy theo mỗi ngày, tùy theo tâm trạng.
Trong cuộc
sống, mỗi người chúng ta có những quan điểm, suy nghĩ của riêng mình! Hãy nhận biết xem mình thích điều gì và không thích điều
gì , hãy theo ý thích của bản thân và tôn trọng các quan điểm của mình, không
cần phải đi theo cách đánh giá của người khác, miễn là nó giúp bạn cảm thấy
thoải mái tự tin khi nhìn nhận tất cả mọi việc .
Hạn chế thói
quen so sánh mình với những người khác
Có thể bạn thấy
so với mọi người mình chỉ là một hạt cát giữa sa mạc, họ hơn và hơn bạn rất
nhiều. Đó là một suy nghĩ lệch lạc của bạn đấy! Đừng so sánh bản thân mình với
người khác, có rất nhiều điều không thể xảy ra trong thực tế cuộc sống khi bạn
cứ mãi so sánh, hơn thua với những người xung quanh, hãy luôn tin rằng : “Tạo hóa ban tặng mỗi người một khả năng làm những điều mà
người khác không thể” , tạo hóa ban tặng cho con người những đặc trưng
riêng biệt về tính cách, ngoại hình, năng khiếu…Và con đường tìm kiếm hạnh phúc
trong cuộc sống cũng chẳng ai giống ai. Vì vậy, điều bạn cần làm là cố gắng
vươn lên, sống hết mình để chứng minh cho họ biết rằng : bạn không hề thua kém
họ về tất cả. Và nhớ rằng, đừng bao giờ lấy họ làm thước đo, làm chuẩn mực để
bạn vươn lên khẳng định mình có thể bằng họ. Rồi bạn sẽ cứ nhìn họ mà sống, bắt
chước họ, chạy theo sau họ. Vậy thì cuộc sống này chẳng còn ý nghĩa gì!
Học cách chấp
nhận và thích nghi với những thay đổi
Nếu gặp thất
bại thì bạn nên coi đó là một bài học kinh nghiệm giúp bạn thành công. Bạn sẽ
không bao giờ thành công nếu không gặp thất bại, và nên hiểu rằng: Không phải
tất cả mọi việc đều có thể như ý muốn. Vì vậy, hãy tĩnh tâm để suy nghĩ về tính
cách của bản thân và xác định những điều mình mong muốn để tập trung tất cả cho
các mục tiêu đó. Nếu bạn thấy rằng mình cần phải thay đổi để thích nghi với
cuộc sống thì hãy thực hiện ngay. Tuy nhiên, chắc chắn rằng những thay đổi này
mang lại niềm hạnh phúc thực sự cho bản thân chứ không phải để gây ấn tượng với
mọi người. Hãy bắt đầu bằng những điều nho nhỏ như giúp đỡ những người xung
quanh, tạo thói quen suy nghĩ sâu sắc hay học những điều mới mẻ và các kỹ năng
sống. Bạn có thể cải thiện kỹ năng đọc và viết của mình, tạo nhịp sống năng
động với các bài tập thể dục, học cách quản lý thời gian hay thay đổi các thói
quen.... để ngày càng hoàn thiện bản thân.
Ngừng suy nghĩ tự
ti về bản thân
“
Chúng ta suy nghĩ và tin như thế nào thì chúng ta sẽ trở thành người như thế
ấy”. Chính bạn chứ không phải một ai khác mang lại sự bình an cho bạn, chính
bạn đang hạn chế khả năng của bản thân về việc suy nghĩ tiêu cực về những điều
mình có thể và không thể làm được. Chúng ta sẽ trở thành những gì chúng ta
nghĩ, do đó đừng để bản thân bị hạn chế vì những định kiến hay những suy nghĩ
hạn hẹp của chính mình, hãy khát khao và nghĩ về những điều lớn lao, tốt đẹp
hơn.
Cho dù ngoại
hình, sức khỏe, vị thế hay khả năng…của bạn là gì đi chăng nữa, hãy luôn tự tin
về bản thân mình. Mỗi người trong chúng ta đều đang sở hữu một tài năng tiềm
ẩn, điểm mạnh, điểm yếu, tính cách riêng... hãy khám phá chúng và phát triển
thành công hơn. Vì vậy, chẳng có lý do gì để bạn tự ti về bản thân mình
yếu kém hơn so người khác.